Wymagania dla maszyn przemysłowych
W przypadku producentów lub dystrybutorów maszyn przemysłowych na rynek europejski kluczową rolę pełni Dyrektywa maszynowa MD, która weszła w życie dnia 29 grudnia 2009 roku oraz jej poprzedniczka, a więc Dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn.
Oba rozporządzenia zastąpiły wcześniejszą dyrektywę 95/16/WE. Rozporządzenia te wiążą się bezpośrednio z wymogiem polegającym na oznakowaniu wyrobu znakiem CE. Produktami, które podlegają Dyrektywie maszynowej są m.in.:
- maszyny, w tym maszyny nieukończone, np. może być to układ napędowy;
- wyposażenie wymienne, zamontowane do maszyny lub ciągnika po to, aby zmienić maszynę lub nadać jej nową funkcję;
- sprzęt do podnoszenia, a więc element pozwalający na podtrzymanie ładunku;
- niezbędne elementy bezpieczeństwa, również te wprowadzone niezależnie do obrotu;
- liny, pasy oraz łańcuchy będące częścią maszyny;
- urządzenia do mechanicznego przenoszenia napędu.
Czym jest oznakowanie CE dla maszyn przemysłowych?
Oznakowanie CE umieszczane jest na produktach, maszynach i urządzeniach, które są zgodne z Dyrektywą maszynową oraz spełnia dwie funkcje: z jednej strony pozwala na wprowadzenie tego produktu na rynek europejski bez ograniczeń, a z drugiej strony informuje użytkowników i władze, że to urządzenie lub maszyna spełnia zestaw wymagań technicznych i kryteriów określonych w konkretnych dyrektywach.
Oznaczenie CE oznacza bezpieczeństwo i niezawodność, ponieważ jest to sposób, w jaki producent lub importer daje do zrozumienia, że sprzęt ten jest bezpieczny. I choć na papierze wydaje się to prostą czynnością: moja maszyna jest bezpieczna i spełnia oznaczone wymagania, dlatego otrzymuję oznakowanie CE, to jednak przepisy, które należy zastosować i proces, który należy przejść, jest niezwykle złożony.
Kto jest odpowiedzialny za oznakowanie CE urządzeń?
Za zapewnienie, że produkt spełnia wymagania dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa zawarte w odpowiednich przepisach jest odpowiedzialny producent lub ewentualnie jego prawny przedstawiciel. W przypadku, gdy w projektowaniu lub wytwarzaniu maszyny lub urządzenia brało udział kilka firm, instytucji lub osób, jedna z nich musi zostać wyznaczona jako odpowiedzialna w tym zakresie.
Co się stanie, jeśli moja maszyna nie posiada oznaczenia CE?
Użytkowanie urządzeń, które nie posiadają oznaczenia CE, wiąże się z licznymi zagrożeniami, ponieważ maszyna ta nie przeszła odpowiednich kontroli bezpieczeństwa i może spowodować wypadek przy pracy, który może zagrażać życiu pracowników lub uszkodzić instalacje.
Ponadto, oddawanie do użytku maszyn bez certyfikatu CE jest sprzeczne z przepisami polskimi i europejskimi. Na producenta mogą zostać nałożone wysokie grzywny, a nawet kary pozbawienia wolności. Ponadto taki sprzęt nie może być wprowadzony do obrotu w Unii Europejskiej, a w przypadku jego importu na teren Unii, zostałby zatrzymany przez służby celne.
Jak uzyskać oznaczenie CE?
Producent musi zapewnić, że maszyna jest zgodna z przepisami przed oddaniem urządzenia do użytku lub wprowadzeniem go na rynek. Powinien on:
- sporządzić raport techniczny,
- dostarczyć instrukcję obsługi urządzenia,
- opracować ocenę maszyny, która musi zostać zatwierdzona przez akredytowaną jednostkę.
Na koniec zostaje sporządzona deklaracja zgodności WE, a oznakowanie zostaje umieszczone na urządzeniu.
Czy indywidualne oznakowanie CE maszyn jest wystarczające?
Nie. Oczywiście takie urządzenia muszą spełniać odpowiednie normy dotyczące ich indywidualnego uruchomienia, ale kiedy wchodzą ze sobą w interakcje lub współpracują, należy przeprowadzić nową ocenę, która uwzględni ryzyko związane z całością.
Wdrażanie dyrektywy maszynowej krok po kroku
Jak już wspomnieliśmy, to producent jest odpowiedzialny za oznakowanie CE swoich urządzeń lub maszyn, ale nie musi on przeprowadzać tego procesu samodzielnie. Firma specjalizująca się w certyfikacji zgodnie z Dyrektywą maszynową może stać się wielkim sprzymierzeńcem w zapewnieniu bezpieczeństwa firmy i jej pracowników, generując niezbędną dokumentację, oceniając ryzyko, stosując odpowiednie środki naprawcze i deklarując certyfikat oznakowania CE, który potwierdza, że sprzęt jest zgodny ze zharmonizowanymi przepisami europejskimi.
