Wakacje w lesie – jak nie popsuć sobie wyjazdu przez boreliozę?

Kleszcze są bakteriami odpowiadającymi za wiele chorób między innymi boreliozę.

To nieduże stawonogi, należące do pajęczaków. Na świecie występuje 700 gatunków kleszczy, a w Polsce 21. Jeszcze kilka lat wcześniej było ich znacznie mniej. Obecnie przypadków zachorowań na tę chorobę jest znacznie więcej, co jest związane z ociepleniem klimatu, gdyż kleszczom służy ciepło i wilgoć, dlatego często spotyka się je w krajach tropikalnych.

W Polsce zamieszkują tereny leśne, łąki i zarośla. Żywią się krwią głównie zwierząt, a człowiek jest przypadkowym ich żywicielem. Szczyt aktywności kleszczy przypada na przełom maja i czerwca oraz września i października.

Co to jest borelioza?

Borelioza nazywana inaczej chorobą z Lyme lub krętkowicą kleszczową jest przenoszona przez kleszcze zakażone bakterią nazywaną borrelia burgdorferi. Choroba znana jest od 100 lat.

Odkrył ją w 1982 roku Willy Burgdorfer, który udowodnił, że przenoszona jest przez bakterie bytujące w jelitach kleszczy. W Polsce co roku zakaża się nią mnóstwo osób, a jej konsekwencje mogą być bardzo poważne.

Jakie są objawy boreliozy?

Charakterystycznym objawem boreliozy jest pojawienie się tak zwanego rumienia wędrującego, który jest czerwoną obwódką, pojawiającą się wokół miejsca ugryzienia kleszcza. Rumień stopniowo się powiększa i może występować nawet kilka tygodni.

Nie zawsze pojawia się on w miejscu ugryzienia kleszcza, a objawy mogą występować nawet kilka miesięcy, a nawet lat po zakażeniu. Opóźnia to właściwą diagnozę, gdyż najczęściej nie łączy się objawów z ugryzieniem kleszcza. Na zakażenie wskazują:

• bóle głowy,
• przewlekłe zmęczenie,
• bóle i stany zapalne stawów,
• porażenie nerwów twarzy,
• zaburzenia pracy serca,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Jak zapobiegać zakażeniu bakterią powodującą boreliozę?

Najprostszym sposobem zapobiegania ukłuciu kleszcza jest unikanie miejsc ich bytowania. Jeśli natomiast wybieramy się  na tereny, gdzie mogą być te pajęczaki, to trzeba się odpowiednio ubrać. Najlepiej osłonić skórę ubraniem z długimi rękawami, spodniami oraz wysokimi skarpetkami i butami z cholewką.

Dobrze jest również nakryć głowę czapką z daszkiem. Zauważenie kleszcza ułatwia jasne ubranie. Ochronę przed ukłuciem zapewnia także zastosowanie odpowiednich środków odstraszających kleszcze, które rozpyla się na skórę i ubranie. Niektóre z nich zawierające permetrynę stosuje się tylko na ubranie.

Po powrocie z lasu bądź innych terenów, na których mogą bytować kleszcze należy dokładnie skontrolować całą skórę, szczególnie okolice fałdów skórnych, za uszami, pachy i pachwiny.

Co zrobić w przypadku pojawienia się rumienia po ukąszeniu kleszcza?

Nie zawsze można dostrzec w trudno dostępnych miejscach na ciele ukłucie kleszcza. Jeżeli uda się go zlokalizować, to należy pajęczaka jak najszybciej usunąć za pomocą pęsety z cienkimi końcami, a następnie zdezynfekować miejsce, pęsetę, umyć ręce oraz  koniecznie obserwować tę okolicę na ciele, czy nie pojawia się rumień wędrujący.

Najlepiej zgłosić się do lekarza w celu zasięgnięcia porady. Pojawienie się zaczerwienienia skóry z charakterystycznym jaśniejszym miejscem wokół ukłucia kleszcza świadczy o pierwszym stadium boreliozy, ale nie u wszystkich pacjentów on się pojawia.

Każdy objaw, który nas niepokoi, trzeba skonsultować z lekarzem, gdyż wczesne wykrycie choroby jest szansą na wyleczenie. Lekarz po rozpoznaniu boreliozy zaleci antybiotykoterapię.

Gdzie można zrobić badanie na boreliozę w Szczecinie?

Spółdzielnia Pracy Lekarzy Specjalistów „Medicus” oferuje badania krwi, pozwalające rozpoznać krętkowicę kleszczową. Laboratorium prowadzi diagnostykę zakażenia gatunkami bakterii: borrelia burgdorferii, afzalii i garinii, które najczęściej występują w Polsce w oparciu o test Western Blot, jednoznacznie potwierdzający zakażenie.

Badanie boreliozy w Szczecinie wykonywane jest w dwóch klasach immunoglobuliny: IgM i IgG. Warto poddać się badaniu w celu uniknięcia poważnych powikłań w postaci bardzo poważnych chorób.