Najczęstsze choroby oczu u osób w wieku podeszłym

Zdrowie oczu to częsta bolączka osób starszych. Zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem, suche oczy, jaskra i retinopatia cukrzycowa – to jedne z najczęstszych chorób oczu występujących u osób starszych. Na czym polegają te choroby oraz jak się je leczy?

Zaćma

Objawy zaćmy mogą pojawić się w każdym wieku, jednak prawdopodobieństwo ich wystąpienia niewątpliwie wzrasta wraz z wiekiem. U osób w wieku powyżej 70 lat ponad 50% cierpi na zaćmę. Zaćma polega na utracie przejrzystości soczewki krystalicznej oka, która jest naturalną soczewką znajdującą się tuż za źrenicą. Jedynym rozwiązaniem jest chirurgiczne usunięcie soczewki, a następnie zastąpienie jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową.

Operacja zaćmy jest najczęstszą operacją wykonywaną u ludzi na całym świecie i osiągnęła bardzo wysoki stopień wyspecjalizowania przy bardzo małej liczbie powikłań. Jeśli podczas operacji wszczepione zostaną wieloogniskowe soczewki wewnątrzgałkowe, po zabiegu można nawet zrezygnować z okularów.

Zwyrodnienie plamki żółtej

Choroba ta jest główną przyczyną ślepoty u osób powyżej 60 roku życia w krajach rozwiniętych. Powoduje ona powstanie „plamy” w centralnym polu widzenia, co utrudnia lub uniemożliwia czytanie, prowadzenie samochodu itp., ale zachowuje peryferyjne pole widzenia. Jest to choroba zwyrodnieniowa i dotyczy centralnej siatkówki, czyli warstwy tkanki nerwowej pokrywającej wnętrze oka, gdzie odbierane są obrazy, które następnie są przesyłane do mózgu za pośrednictwem nerwu wzrokowego.

Istnieją dwa rodzaje zwyrodnienia plamki żółtej: „suche” i „mokre”. Postać sucha jest mniej ciężka i wolniej postępująca, jednak obecnie nie podlega ona leczeniu. Natomiast postać mokra jest cięższa i szybciej postępuje. Można ją leczyć za pomocą różnych leków podawanych cyklicznie w postaci zastrzyków wewnątrzgałkowych.

Suchość oczu

Coraz więcej osób starszych i młodszych boryka się z objawami suchego oka. Problem ten dotyczy najczęściej kobiet po menopauzie (ze względu na zmiany hormonalne), jednak z suchością oka można zmagać się niemalże w każdym wieku czy to przejściowo czy przewlekle. Warto zaznaczyć, że suchości oczu sprzyja wiele leków jak  np. leki przeciwdepresyjne, anksjolityczne, nasenne, beta-blokery itp.

Suchość oczu może być spowodowana także przez alergie, używanie soczewek kontaktowych i długotrwałę praca przed komputerem. Mogą ją wywołać także niektóre choroby reumatyczne. Jeśli chodzi o leczenie tego problemu, należy przede wszystkim wykluczyć przyczyny ogólnoustrojowe, i je wyeliminować, a następnie wdrożyć leczenie paliatywne z wykorzystaniem suplementów nawilżających („sztucznych łez”), które zaleci specjalista okulista.

Jaskra

Choroba ta jest drugą główną przyczyną ślepoty na świecie, a częstotliwość jej występowania wzrasta wraz z wiekiem. Szacuje się, że połowa osób dotkniętych tą chorobą nie jest jej świadoma. Często jaskra ma podłoże genetyczne. istnieje historia rodzinna. Ważne jest, aby przeprowadzać badania okulistyczne po 40. roku życia, aby wykluczyć tę poważną chorobę, której głównym problemem jest brak objawów aż do momentu, gdy uszkodzenie jest bardzo zaawansowane. Jaskra powoduje nieodwracalne uszkodzenie nerwu wzrokowego i po jej zdiagnozowaniu można jedynie próbować spowolnić jej rozwój, ale nie można odzyskać tego, co zostało utracone.

Jaskra jest zwykle związana ze wzrostem ciśnienia płynu wewnątrzgałkowego i powoduje powolną, postępującą utratę pola widzenia, zwykle rozpoczynającą się na peryferiach i postępującą w kierunku centrum. Obecnie dostępnych jest wiele leków do leczenia jaskry, a jeśli nie są one skuteczne, można rozważyć leczenie laserowe .

Retinopatia cukrzycowa

Cukrzyca jest chorobą coraz częściej występującą w krajach rozwiniętych i można ją porównać do swoistej „epidemii”. Częstość występowania wzrasta również z wiekiem. Zajęcie oczu z uwagi na cukrzycę może być poważnym problemem zdrowotnym, a nawet prowadzić do ślepoty. Krążenie w naczyniach włosowatych siatkówki jest zaburzone, co może powodować krwawienie, zakrzepicę lub wyciek płynu, który gromadzi się w siatkówce i powoduje jej zwilżenie (cukrzycowy obrzęk plamki, diabetyczny obrzęk plamki).

Zapobiegać, nie zaleczać

Według Światowej Organizacji Zdrowia, 80% przypadków upośledzenia wzroku na świecie można zapobiec lub wyleczyć.

Wyrobienie w sobie nawyku regularnych wizyt u okulisty już w młodym wieku jest podstawowym środkiem monitorowania stanu naszego wzroku i unikania poważnych problemów, które mogłyby się pojawić w wieku starszym.