Praca w biurze a oświetlenie — najważniejsze zasady

Aby wykonywanie czynności zawodowych w swoim miejscu pracy było bezpiecznie i w pełni komfortowe, bardzo ważne jest zapewnienie odpowiedniego oświetlenia w tym miejscu.

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest zapewnienie pod tym i innymi względami odpowiednich warunków pracy swoim pracownikom. Nieprawidłowe oświetlenie może mieć negatywny wpływ nie tylko na wzrok pracowników, ale także na ich bezpieczeństwo, wydajność i ogólny komfort podczas pracy. Z tego względu tak ważne jest, aby oświetlenie w biurach było zaprojektowanie zgodnie z wszelkimi zasadami BHP oraz normami, jakie narzuca w tym przypadku prawo.

Oświetlenie w biurze

Oświetlenie stanowiska pracy musi zapewniać warunki sprzyjające wykonywaniu zadań wzrokowych i być dobrane odpowiednio do rodzaju wykonywanej pracy. W biurze praca opiera się najczęściej na realizacji czynności za pomocą komputera lub też ręcznie w formie papierowej.

Tego typu zadania sprawiają, że wzrok dość szybko się męczy, co potęgować może nieprawidłowe oświetlenie stanowiska. Równomiernie oświetlona powierzchnia robocza, to klucz do tego, aby pracownicy czuli się komfortowo podczas pracy i wydajne ją wykonywali. Negatywne skutki na wydajność, bezpieczeństwo i samopoczucie pracownika ma zarówno zbyt słabe jak i zbyt mocne światło.

Z tego względu projektując instalację oświetlenia w biurze, należy kierować się wymogami, jakie narzuca na pracodawcę prawo. W takim przypadku można mieć pewność, że biuro jest oświetlone w optymalny sposób, dzięki czemu pracownicy z pewnością będą czuć się w nim dobrze.

Normy oświetlenia w biurach

Zgodnie z polskim prawem oświetlenie w biurze musi być zgodne ze wszystkimi przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz Polskimi Normami:

• PN-EN 12665:2008 Światło i oświetlenie – Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia
• PN-EN 12464-1:2011 Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach.

Zgodnie z tymi wymogami oświetlenie w biurze musi posiadać odpowiednie parametry. Pierwszą podstawową kwestią jest natężenie światła. W przypadku biura prawo przewiduje dwie wartości w zależności od wykonywanej pracy.

• 500 lx – ręczne pisanie, długotrwała praca przy komputerze, czytanie, przetwarzanie danych, sale konferencyjne itp.
• 300 lx – recepcja, segregowanie dokumentów, kopiowanie, sporadyczna praca przy komputerze.

Wartości te można porównać do światła naturalnego podczas wschodu i zachodu słońca w pochmurny dzień. Normy oświetlenia obowiązujące w biurze różnią się znacznie np. od norm obowiązujących na stanowiskach, gdzie wykonuje się prostą pracę fizyczną. Jest to spowodowane tym, że w biurze wykonuje się czynności, które znacznie bardziej męczą wzrok i wymagają większego jego skupienia.

Oprócz natężenia światła bardzo ważna jest również jego barwa, a dokładniej mówiąc temperatura barwowa, która określana jest Kelwinach (wartość wyższa to światło zimne, a wartość niższa ciepłe). W biurach najczęściej stosuje się światło o barwie białej, neutralnej, czyli takie oscylujące w okolicach 4000 Kelwinów. Takie światło jest najbliższe naturalnemu światłu dziennemu, w którym to człowiek czuje się najlepiej i najwolniej męczy się jego wzrok.

Oprócz tego oświetlenie określa się także innymi parametrami takimi jak olśnienie, współczynnik odzwierciedlania barw, rozkład luminacji, migotanie, kierunkowość światła itp. Jednak są to już znacznie bardziej zaawansowane parametry, których wartość dobierana jest indywidualne do warunków w danym miejscu.

Praca przy komputerze a odpowiednie światło

Każde pomieszczenie biurowe, w którym wykonywana jest praca przy komputerze, powinno mieć stały dostęp do światła dziennego. Jednak niezależnie od tego, pomieszczenie takie musi mieć zapewnione również sztuczne oświetlenie o określonych parametrach. Normy oświetlenia na stanowisku pracy narzucają, że powinno to być 500 luksów na samym stanowisku oraz 300 luksów w całym pomieszczeniu.

Bardzo ważne jest również to, aby oświetlenie było równomierne i aby jego temperatura barwowa była jak najbardziej zbliżona do barwy światła naturalnego. To pozwoli na efektywną pracę i zmniejszy efekt zmęczenia oczu podczas długotrwałego korzystanie z komputera, co przełoży się na komfort podczas pracy.