Jakie wyróżniamy rodzaje audytów?

Audyt jest procesem systematycznego i niezależnego przeglądu i badania sprawozdań finansowych, rachunków zarządczych, raportów zarządczych, dokumentacji księgowej, raportów operacyjnych, raportów o dochodach, raportów o wydatkach itp. Wynik przeglądu jest przekazywany udziałowcom/akcjonariuszom oraz innym kluczowym interesariuszom wewnętrznym jednostki.

Raporty z audytu nie są dokumentami jedynie do użytku wewnętrznego na potrzeby firmy, lecz  czasami są przedstawiane innym interesariuszom, takim jak, chociażby rząd, banki, wierzyciele. Audyt dzieli się na wiele różnych rodzajów i poziomów pewności w zależności od celów, zakresu, zadań i procedur przeprowadzania audytu.

Typy audytów: relacje

Jakie rodzaje audytu są najbardziej popularne oraz czym różnią się one między sobą?

Ze względu na relacje, możemy wyróżnić następujące rodzaje audytów:

Audyt pierwszej strony: Audyt, podczas którego firma analizuje swój własny system jakości.

W przypadku pierwszej strony (audytu wewnętrznego), jest to proces oceny przeprowadzany przez członków samej firmy. Celem jest prawie zawsze przegląd procesów zachodzących w przedsiębiorstwie i zaproponowanie odpowiednich rozwiązań. Rodzaj przeprowadzanego audytu wewnętrznego w dużej mierze zależy od samego kierownictwa oraz potrzeb firmy.

Audyt drugiej strony: Audyt, który jest zwykle przeprowadzany przez strony, które mają interes w firmie, np. przez jej klientów.

Jest to badanie ksiąg rachunkowych, które przeprowadza się na podstawie wniosku prawnego. Ideą tej procedury jest sprawdzenie, czy stan finansowy i działalność danego przedsiębiorstwa są zgodne z oficjalną dokumentacją. W takich przypadkach rewidentem jest osoba niezależna, spoza firmy, która nie posiada oficjalnych relacji z przedsiębiorstwem.

Audyt trzeciej strony: Audyt przeprowadzany przez niezależne organizacje zewnętrzne, które zapewniają certyfikację lub rejestrację zgodności z wymaganiami takimi jak chociażby te z rodziny norm ISO 9001.

Częstym przypadkiem audytu trzeciej strony jest audyt publiczny lub rządowy, który to odbywa się bezpośrednio na wniosek jednostki rządowej. Jego celem jest przegląd sprawozdań finansowych przedsiębiorstw i wykrycie wszelkiego rodzaju nieprawidłowości, takich jak uchylanie się od płacenia podatków, nieuzasadnione finansowanie lub nieprzestrzeganie przepisów prawa pracy.

Typy audytów: przedmiot analizy

Ze względu na sam przedmiot analizy podczas audytu, możemy wyróżnić:

• Audyty systemu jakości: audyty, podczas których oceniana jest skuteczność systemu zarządzania jakością organizacji. Zazwyczaj systemy zarządzania jakością są audytowane zgodnie z normą UNE-EN-ISO 9001:2008, ponieważ jest to światowa norma opisująca wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością. Istnieją jednak również inne normy specyficzne dla poszczególnych sektorów (na przykład ISO/TS 16949:2009 dla sektora motoryzacyjnego).
• Audyty procesów i procedur mają na celu sprawdzenie skuteczności systemu jakości wdrożonego w danym procesie, w celu zapewnienia jakości wyrobu lub usługi. Sprawdzają, czy charakterystyka procesu i/lub procedury jest zgodna z oczekiwanymi od niej specyfikacjami.
• Audyty produktów, jak sama nazwa wskazuje, sprawdzają jakość produktu lub usługi, aby określić, czy spełnia on specyfikacje lub potrzeby klienta. Dlatego też podczas tego rodzaju audytów to specyfikacje, wymagania klienta i jego uwagi oraz zastrzeżenia są w centrum uwagi audytora.
• Audyty usług są jednym z podstawowych elementów strategii obsługi klienta w firmie zorientowanej na konkurencyjność. Definiuje się je jako zbiór strategii zaprojektowanych w uporządkowany i spójny sposób i po to, aby klient mógł ocenić jakość i poziom satysfakcji z otrzymanej usługi w ramach cyklu usług i zgodnie z już zdefiniowanymi modelami doskonałości.

Szkolenie audyt wewnętrzny

Audytor wewnętrzny jest profesjonalistą zajmującym się zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstw, ochroną i wzrostem ich wartości, poprawą zarządzania ryzykiem oraz kontrolą wewnętrzną.

Audytorzy są odpowiedzialni za dostosowanie pracy i działalności wewnętrznej firmy do standardów jakości i przepisów obowiązujących na każdym terytorium, na którym działają.

Są oni również szkoleni do oceny każdego z działów lub podjętych zadań, a także do wykrywania nieprawidłowości prawnych, nadużyć lub nieefektywnego lokowania środków i zasobów.

Posiadanie tego typu profesjonalisty jest kluczowe dla firm, bo choć jego analizy nie muszą być prawomocne przed osobami trzecimi, to mogą one dostarczyć szereg wskazówek, które mają na celu usprawnienie procesów wewnętrznych, co ma doprowadzić do optymalizacji działania firmy, a tym samym do zwiększenia jej zysków.

Ukończenia szkolenia w zakresie przeprowadzania audytów wewnętrznych może więc przynieść realne korzyści na drodze rozwoju zawodowego, jak i dla samej firmy, dla której pracujemy.