Certyfikat IATF 16949 dla branży motoryzacyjnej

Norma IATF 16949 została opublikowana 1 października 2016 r. i zastąpiła dawną normę ISO TS 16949. Jest ona rozszerzeniem normy ISO 9001, gdyż poza jej podstawowymi wytycznymi, wzbogacona została o elementy dotyczące wyłącznie przemysłu motoryzacyjnego.

Norma IATF 16949 została opracowana przez Międzynarodowy Zespół Operacyjny dla Przemysłu Motoryzacyjnego (IATF) we współpracy z Międzynarodową Organizacją Normalizacyjną (ISO), ujednolicając amerykańskie (QS-9000), niemieckie (VDA 6.1), francuskie (EAQF) i włoskie (AVSQ) systemy jakości w branży motoryzacyjnej. Zawiera wytyczne dotyczące takich obszarów jak: planowanie jakości, dokumentacja techniczna, audyty, analiza systemów pomiarowych, zakupy, badanie wyrobu niespełniającego wymagań.

Kto jest adresatem systemu zarządzania jakością?

System zarządzania jakością wg IATF 16949 zorientowany jest na organizacje przemysłu motoryzacyjnego:

  • producentów,
  • uczestników łańcucha dostaw,
  • wykonawców procesów wykończeniowych.

IATF 16949 uwzględnia indywidualne potrzeby każdego podmiotu gospodarczego, a jej wytyczne są z nimi całkowicie kompatybilne. System zarządzania jakością według IATF 16949 nie jest wprawdzie obligatoryjny, mimo to staje się kluczowy dla tych przedsiębiorstw przemysłu samochodowego, które chcą zwiększyć swoją konkurencyjność w branży na terenie kraju i na rynku międzynarodowym. IATF narzuca swoim dostawcom konieczność stosowania wytycznych zawartych w normie IATF 16949, dlatego cechuje ją uniwersalny charakter.

Certyfikacja IATF 16949 jest uznawana przez czołowych producentów samochodów osobowych, ciężarowych, autobusów i motocykli. OEM współpracuje tylko z firmami, które posiadają certyfikat IATF 16949, co wynika z przekonania, że dostawcy również muszą zapewnić spełnianie branżowych wymagań dotyczących systemu jakości.

Jaki jest cel wdrożenia systemu według normy IATF 16949?

Wdrożenie normy IATF 16949 pozwala wyeliminować potrzebę posiadania wielokrotnych certyfikacji w przypadku kontaktu z zagranicznymi klientami. Ujednolicenie międzynarodowych standardów w systemie zarządzania jakością przemysłu motoryzacyjnego jest więc bardzo wygodnym rozwiązaniem.

Uzyskanie certyfikatu IATF 16949 jest dowodem na to, że firma:

  • spełnia wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością,
  • prowadzi proces ciągłego doskonalenia,
  • zapobiega błędom,
  • ogranicza zmienności i straty w łańcuchu dostaw.

Jakie są korzyści z wdrożenia według normy IATF 16949?

  • elastyczne dopasowanie do wymagań koncernów branży motoryzacyjnej,
  • doskonalenie własnego wizerunku wśród konsumentów,
  • poszerzenie wiedzy pracowników w zakresie systemu zarządzania jakością w przemyśle motoryzacyjnym,
  • kształtowanie wśród pracowników świadomości dotyczącej znaczenia i wpływu indywidualnych działań każdego z nich na doskonalenie systemu zarządzania jakością w przedsiębiorstwie lub łańcuchu dostaw,
  • zwiększenie skuteczności systemów zarządzania w przedsiębiorstwie oraz dokumentowania produkcji,
  • zredukowanie strat w łańcuchu dostaw,
  • zgodność z międzynarodowymi normami dotyczącymi jakości w branży samochodowej,
  • udoskonalenie jakości produktów oraz usług w branży motoryzacyjnej;
  • zmniejszenie kosztów ponoszonych z tytułu reklamacji konsumenckich oraz awarii,
  • wzrost efektywności w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa,
  • wzrost zyskowności prowadzonej działalności,
  • wprowadzenie niezmiennych metod kontroli jakości,
  • skuteczne identyfikowanie produktów lub usług niezgodnych oraz możliwość podjęcia szybkich procesów naprawczych.

Jakie są kluczowe zmiany w nowelizacji IATF 16949:2016?

Istotnymi zmianami są:

  • rozszerzenie wymagań dotyczących systemu zarządzania jakością przy uwzględnieniu wyrobów z wbudowanym oprogramowaniem. Poszerzy się przez to grono organizacji starających się o certyfikat u producentów oprogramowania, ponieważ nie posiadają certyfikatu ISO TS 16949, który nie był dla nich obowiązkowy;
  • zrozumienie i zdefiniowanie kontekstu organizacji oraz związanych z tym problemów wewnętrznych i zewnętrznych w stosunku do kontekstu, w wyniku identyfikacji ryzyka i szans. Standard nie narzuca metody analizy rozpoznanego ryzyka, ani sposobów wyznaczania wszystkich czynników zewnętrznych i wewnętrznych;
  • zaangażowanie przywództwa w SZJ. Likwidacja funkcji pełnomocnika ds. SZJ. Przeniesienie odpowiedzialności za SZJ na najwyższe kierownictwo organizacji;
  • uwzględnienie wymagań dotyczących wyrobów i procesów związanych z bezpieczeństwem w postaci zagrożeń i możliwości;
  • uwzględnienie procesu zarządzania zgłoszeniami gwarancyjnymi ocenionymi, jako nieuzasadnione z uwagi na prawidłowe działanie wyrobu (No Trouble Found – NTF);
  • dodanie do procesu zarządzania poddostawców i wymagań związanych z ich rozwojem;
  • dodanie wymogów związanych z odpowiedzialnością korporacyjną.

Certyfikaty na zgodność ze specyfikacją techniczną ISO TS 16949:2009 wydane przez uprawnione jednostki certyfikacyjne utraciły ważność 14 września 2018 roku. Od tego dnia obowiązuje nowy IATF 16949:2016, dlatego też tak pilną sprawą jest szybkie wdrożenie go w organizacjach.