Badania nieniszczące stali – kto i kiedy je przeprowadza?

Zapewnienie najwyższej jakości finalnych wyrobów przedsiębiorstw produkcyjnych jest niezbędne. Bardzo ważne jest przeprowadzanie kontroli na różnych etapach produkcji, aby wykluczyć wszelkie nieprawidłowości. W tym celu stosuje się m.in. badania nieniszczące stali. Pozwalają one ocenić jakość materiału, a tym samym trwałość finalnego produktu. Warto dowiedzieć się na ich temat nieco więcej.

Badania nieniszczące – co to jest?

Badania nieniszczące, czyli NDT są przeprowadzane na różnych elementach konstrukcji, aby wykryć ewentualne usterki lub nieprawidłowości. Dzięki temu, że są one wykonywane za pomocą nowoczesnych metod nieingerujących w strukturę materiału, jak sama nazwa wskazuje, nie niszczą go. Badania nieniszczące mogą być przeprowadzane na różnych etapach produkcji. Bardzo często wykonuje się je także podczas eksploatowania maszyn czy urządzeń, aby zapobiec ich kosztownym awariom.

Badania nieniszczące mogą być przeprowadzone wyłącznie przez wykwalifikowane osoby, które mają certyfikat UDT-CERT.

Jakie są najpopularniejsze metody badań nieniszczących?

Istnieje wiele metod badań nieniszczących, które są dobierane pod kątem konkretnych potrzeb. Warto przyjrzeć się im nieco bliżej.

Badania penetracyjne PT

Wykonuje się je w celu wykrycia takich nieprawidłowości stali, jak nieszczelność złączy, pęknięcia czy rozwarstwienia. Zazwyczaj w tym celu stosuje się barwne lub fluorescencyjne penetranty wnikające w głąb materiału. Po upływie określonego czasu nadmiar tych substancji jest usuwany i nakładany się wywoływacz. Dzięki niemu możliwa jest obserwacja nieciągłości materiałowych na badanej powierzchni. 

Badania wizualne VT

Jest to zdecydowanie najłatwiejszy sposób przeprowadzenia badań nieniszczących. Pozwala na wykrycie nieprawidłowości na powierzchni testowanego za pomocą narządu wzroku, a także z wykorzystaniem niektórych narzędzi, takich jak endoskop czy lusterko. Ich zaletą jest nie tylko to, że przeprowadza się je bardzo szybko, ale również fakt, że wyniki badań otrzymuje się natychmiast.

Badania radiograficzne RT

W przypadku tego badania stosuje się promieniowanie jonizujące X oraz gamma. Przenika ono przez badaną powierzchnię, a wszystkie różnice są uchwycone na błonie fotochemicznej lub płycie cyfrowej. Oraz musi zostać przeanalizowany, oraz poddany ocenie, co pozwala wykryć ewentualne nieprawidłowości w badanym materiale. 

Badania magnetyczno-proszkowe MT

Jest to metoda, która daje jedne z najbardziej miarodajnych wyników. Pozwala na wykrycie nieprawidłowości, które zostały przeoczone podczas oględzin wizualnych. Badanie to można przeprowadzać na powierzchniach pomalowanych, ale warstwa farby nie może być zbyt duża. 

Badania ultradźwiękowe UT

Badanie to polega na wprowadzeniu fali ultradźwiękowej do obiektu za pośrednictwem defektoskopu ultradźwiękowego. Fale są rejestrowane na monitorze, a wyniki poddaje się analizie. Ta metoda pozwala na wykrycie nieprawidłowości nie tylko na powierzchni badanego materiału, ale także na większych głębokościach. 

stal

Badanie prądami wirowymi ET

Badanie to polega na wzbudzaniu zmiennego pola magnetycznego. Zmieniają one wartość natężenia pola magnetycznego, gdy napotka przeszkody w postaci np. zmian w strukturze, twardości czy ciągłości. Na podstawie uzyskanych wyników można ocenić stan przedmiotu poddawanego badaniu. 

Badanie termowizyjne TT

Opiera się ono na rozkładzie temperatur na analizowanej powierzchni. Wykorzystuje się w tym celu promienie podczerwone.

Dlaczego wykonuje się badania nieniszczące?

Badania nieniszczące mają szerokie zastosowanie. Wykonuje się je przede wszystkim w celu zapewnienia bezpieczeństwa, gdyż ich wykonanie pozwala na wczesne wykrycie różnych wad. Dzięki temu badany sprzęt może zostać wyłączony z użytkowania lub odpowiednio szybko naprawiony, aby zapobiec wypadkom.

Przeprowadzenie badań nieniszczących jest też bardzo ważne ze względu na zapewnienie najwyższej jakości produktów. Z ich pomocą można zweryfikować, czy spełniają one najwyższe normy i można z nich korzystać na szerszą skalę. 

Badania nieniszczące mogą być stosowane w przypadku materiałów podatnych na zniszczenia w sytuacji, gdyż konieczne jest zapewnienie im ochrony przed uszkodzeniami. Dzięki temu, że są one bezinwazyjne, nie ingerują we właściwości materiału. 

Zaletą takich badań są również szczegółowe wyniki, jakie można dzięki nim otrzymać. Pozwalają one dowiedzieć się dużo na temat badanego materiału. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia producenta. To właśnie z tego względu są one powszechnie wykorzystywane w różnych branżach.